Standardy Ochrony Małoletnich.

Preambuła

Naczelna zasada dobra dziecka i ochrony jego praw stanową filar wszystkich działań pracowników i współpracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Jaworze (Centrum). Dążymy do stworzenia świata bezpiecznego i przyjaznego dla dzieci. W swojej pracy przeciwstawiamy się wszelkim formom krzywdzenia dzieci, a także podkreślamy podmiotowość dzieci, ich partycypację oraz prawo do samostanowienia. Każdy pracownik i współpracownik Centrum traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Pracownicy i współpracownicy Centrum upowszechniają wśród dzieci wiedzę o prawach dziecka

Rozdział I.

Wyjaśnienie podstawowych pojęć.

1. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Jaworze (Centrum) - siedziba główna znajdująca się w Jaworze, przy ul. Starojaworskiej 7 oraz jego Działy: Dom Dziecka im. dr. H. Jordana w Bolkowie i Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza ,,Jaworowy Start” w Jaworze.
2. Placówka - placówka opiekuńczo-wychowawcza funkcjonująca w strukturze Centrum.
3. Standardy - Standardy Ochrony Małoletnich.
4. Dziecko - każda osoba do ukończenia 18 roku życia.
5. Pracownik - każda osoba zatrudniona w Centrum na podstawie umowy o pracę.
6. Współpracownik - każda osoba zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej, a także inna osoba wykonująca działalność na rzecz Centrum np. w ramach praktyk, wolontariatu, programu stażowego, itp.
7. Kierownictwo Centrum - dyrektor, zastępca dyrektora, kierownik Działu pomocy społecznej.
8. Opiekun dziecka - osoba uprawniona do reprezentowania dziecka na mocy odpowiednich regulacji prawnych bądź orzeczenia sądu, np. rodzic, opiekun, rodzic zastępczy, opiekun tymczasowy.
9. Zgoda opiekuna - zgoda oznacza co do zasady zgodę jednego opiekuna dziecka w bieżących, zwykłych sprawach dziecka oraz zgodę obojga opiekunów dzieckaw istotnych sprawach dziecka; w braku porozumienia między opiekunami rozstrzyga sąd opiekuńczy.
10. Dane osobowe dziecka - wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka, w tym jego imię, nazwisko, płeć, wizerunek, wiek.
11. Krzywdzenie dziecka - wszystkie formy fizycznego i/lub emocjonalnego złego traktowania, zaniedbywania, wykorzystania seksualnego lub komercyjnego, doznane od osoby odpowiedzialnej za dziecko, której ono ufa lub która ma władzę nad nim, skutkujące faktyczną lub potencjalną krzywdą dziecka dla jego zdrowia, możliwości przetrwania, rozwoju albo godności oraz także przemoc rówieśnicza.

Rozdział II.

Standardy ochrony małoletnich w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie

w Jaworze (Centrum).

1. Celem standardów ochrony małoletnich w Centrum jest:

• zapobieganie łamaniu praw dziecka,
• zapewnienie poczucia bezpieczeństwa dzieciom,
• upowszechnianie działań na rzecz ochrony praw dziecka i promowanie kultury pracy opartej na prawach dziecka,
• zapewnienie, że wszyscy pracownicy i współpracownicy będą realizowali swoje działania z poszanowaniem praw dziecka oraz wartości, które przyświecają działaniu Centrum,
• zapewnienie, że Centrum będzie podejmować współpracę z partnerami, którzy przestrzegają praw dziecka,
• określenie zasad interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka.

2. Pracownicy i współpracownicy Centrum realizując powyższe cele działająna podstawie obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Centrum, swoich kompetencji oraz zasad współżycia społecznego. Pracownicy i współpracownicy Centrum muszą być zawsze przygotowani do wyjaśnienie swoich działań.
3. W związku z potrzebą wprowadzenia standardów ochrony małoletnich, realizacji ich przestrzegania oraz ich przeglądu i aktualizacji, w Centrum powołuje się osobę odpowiedzialną za standardy ochrony małoletnich, do której zadań należy  w szczególności:

• wprowadzenie standardów ochrony małoletnich w Centrum,
• upowszechnianie wiedzy o standardach ochrony małoletnich,
• określenie zasad i sposobu udostępnienia standardów małoletnich, opiekunom dziecka oraz dzieciom, w tym na stronie internetowej jednostki oraz w widocznym miejscu w Centrum,
• przygotowanie pracowników i współpracowników Centrum do stosowania standardów ochrony małoletnich,
• prowadzenie ewidencji pracowników i współpracowników Centrum, którzy zapoznali się ze standardami ochrony małoletnich;
• koordynowanie działań edukacyjnych w zakresie stosowania standardów ochrony małoletnich oraz zapewnienie odpowiedniego przygotowania pracowników poprzez szkolenia,
• dokonywanie co najmniej raz na dwa lata oceny standardów ochrony małoletnich w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami,
• prowadzenie rejestru naruszeń standardów ochrony małoletnich i reagowania na nie,
• proponowanie zmian w standardach ochrony małoletnich mających na celu skuteczną ochronę dzieci przez krzywdzeniem,
• podejmowanie innych działań wskazanych w standardach ochrony małoletnich.

4. Standardy w wersji zrozumiałej dla dzieci stanowią załącznik do niniejszego dokumentu.
5. Udostępnienie standardów w wersji zupełnej oraz skróconej przeznaczonej dla dzieci następuje w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi przez pracowników i współpracowników Biura Rzecznika Praw Dziecka, dzieci, opiekunów dzieci oraz inne osoby, poprzez:

• udostępnienie papierowych wersji Standardów w widocznym miejscu w każdym z działów Centrum,
• zamieszczenie na stronie internetowej Centrum tj. www.pcpr-jawor.pl,
• przekazanie służbowymi drogami komunikacji standardów ochrony małoletnich pracownikom i współpracownikom Centrum.

6. Centrum organizuje szkolenie w zakresie wprowadzenia standardów ochrony małoletnich dla pracowników i współpracowników Centrum. Zakres szkolenia ma przygotować pracowników i współpracowników Centrum do stosowania standardów ochrony małoletnich, a także podnieść kompetencje w szczególności w zakresie rozpoznawanie czynników krzywdzenia dziecka oraz podnieść umiejętności komunikacyjne w przypadku podejmowania interwencji oraz przygotować do podejmowania interwencji zgodnie z procedurami opisanymi w standardach ochrony małoletnich.
7. Szkolenia odbywają się na podstawie przygotowanego harmonogramu szkoleń.
8. Każdy nowy pracownik i współpracownik Centrum obowiązkowo uczestniczy w szkoleniu w zakresie standardów ochrony małoletnich.
9. Osoba odpowiedzialna za standardy ochrony małoletnich, raz na dwa lata, przeprowadza wśród pracowników oraz współpracowników Centrum ewaluację poziomu znajomości i przestrzegania standardów ochrony małoletnich, a także potrzebę wprowadzonych zmian w przygotowanych standardach ochrony małoletnich.
10. Odrębna ewaluacja, o której mowa w ust. 9, jest odpowiednio przeprowadzana wśród dzieci oraz opiekunów dzieci.
11. Osoba odpowiedzialna za Standardy przygotowuje raport z ewaluacji, o których mowa w ust. 9 oraz ust. 10. Raport powinien zawierać ocenę zgodności standardów ochrony małoletnich z obowiązującymi regulacjami prawnymi oraz ocenę znajomości standardów ochrony małoletnich przez pracowników, współpracowników oraz dzieci i opiekunów dzieci.
12. Osoba odpowiedzialna za Standardy przekazuje raport dyrektorowi Centrum, który w terminie jednego miesiąca od otrzymania raportu podejmuje decyzje co do wprowadzenia zmian w Standardach.
13. W przypadku, gdy wyniki raportu wykażą, że stopień znajomości Standardów jest niewystarczający wśród pracowników i współpracowników Centrum, organizowane jest szkolenie w zakresie podniesienia wiedzy o standardach ochrony małoletnich.
14. Dyrektor Centrum wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza nowe brzmienie dokumentu.

Rozdział III.

Rekrutacja pracowników i współpracowników.

1. Rekrutacja odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji, które polegają m.in. na wykluczeniu ryzyka wystąpienia zagrożenia dla dobra dzieci i zagrożenia ich bezpieczeństwa oraz na poznaniu stosunku kandydatów/kandydatek do wartości, które przyświecają działaniom Centrum, takich jak ochrona praw dzieci i szacunek do ich godności.
2. W Centrum  pracują bądź współpracują osoby, które podzielają wartości wynikające ze Standardów Ochrony Małoletnich.
3. Rozmowa rekrutacyjna prowadzona jest przez dyrektora Centrum i pracownika odpowiedzialnego za sprawy kadrowe.
4. Podczas rozmowy rekrutacyjnej weryfikowane są wszelkie przerwy w zatrudnieniu bądź edukacji kandydatki/kandydata.
5. Dyrektor Centrum może wystąpić do kandydatki/kandydata o przedstawienie referencji z poprzednich miejsc pracy bądź współpracy lub wskazanie danych kontaktowych do tych miejsc w celu pozyskania referencji.
6. Przed nawiązaniem stosunku pracy lub współpracy z daną osobą obowiązkowo sprawdzane są informacje dotyczące karalności danej osoby, wynikające z art. 21 ustawy z dnia z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.
7. Przed nawiązaniem stosunku pracy lub współpracy każda osoba zobowiązana jest złożyć pisemne oświadczenie o toczących się względem niej postępowaniach karnych i dyscyplinarnych oraz pisemne oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia oraz o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich i zobowiązaniu się do ich przestrzegania:

Oświadczenie o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania podstawowych zasad ochrony dzieci (wzór)

miejsce i data

Ja, ............................................... nr PESEL ..........................................................................

oświadczam, że nie byłam/em skazana/y za przestępstwo przeciwko wolności seksualneji obyczajności, i przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego i nie toczy się przeciwko mnie żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakresie.

Ponadto oświadczam, że zapoznałam/-em się z zasadami ochrony dzieci obowiązującymi

w i zobowiązuję się do ich przestrzegania.

8. Wszelkie dokumenty oraz oświadczenia zostają włączone do akt osobowych pracownika lub do innej dokumentacji dotyczącej współpracownika.

Rozdział IV.

Zasady bezpiecznych relacji - pracownicy i współpracownicy Centrum a dziecko.

1. Pracownicy i współpracownicy znają i stosują ustalone zasady bezpiecznych relacji z dzieckiem.
2. We wszystkich działaniach pracowników i współpracowników priorytetem jest dobro dziecka i jak najlepsze zabezpieczenie jego interesów.
3. W kontakcie z dzieckiem pracownicy i współpracownicy opierają się na poszanowaniu godności dziecka, jego podmiotowości i praw, ze szczególnym uwzględnieniem prawa do ochrony przed krzywdzeniem.
4. Każdy pracownik i współpracownik ma obowiązek utrzymywania relacji z dzieckiem  w sposób transparentny, jawny oraz profesjonalny. Każdy komunikat oraz działanie wobec dziecka musi być adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione, a także sprawiedliwe wobec innych dzieci.
5. Pracownicy i współpracownicy szanują każde dziecko bez względu na płeć, rasę, język, kolor skóry, religię, specjalne potrzeby, niepełnosprawność, orientację seksualną, tożsamość płciową, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe lub społeczne, przynależność do mniejszości narodowej, zdolności, status społeczny. Zakazana jest dyskryminacja w jakiejkolwiek formie.
6. Każdy pracownik i współpracownik mający kontakt z dzieckiem ma obowiązek przedstawić się dziecku, jego opiekunowi oraz wskazać jaka jest jego rola w Centrum.
7. Pracownicy i współpracownicy respektują prawo dzieci do swobodnej wypowiedzi, swobody poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji w formie ustnej, pisemnej bądź za pomocą druku, w formie artystycznej lub z wykorzystaniem każdego innego środka przekazu według wyboru dziecka. Przekazane informacje przyjmują z należytą uwagą, a dziecko wysłuchują z troską oraz uwzględniają jego potrzeby.
8. Każdy pracownik i współpracownik mający kontakt z dzieckiem:

• zwraca się do dziecka w formie preferowanej przez dziecko,
• komunikuje się w sposób życzliwy, empatyczny, cierpliwy oraz okazuje mu szacunek oraz je docenia,
• zachowuje uczciwość,
• zachowuje uważność oraz autentyczne zainteresowanie dzieckiem,
• używa języka dostosowanego do poziomu rozwoju dziecka i jego możliwości z uwzględnieniem komunikacji alternatywnej i wspierającej (AAC),
• przekazuje dziecku i upewnia się, że dziecko wie, że zawsze może zadawać wszelkie pytania,
• szanuje jego wszelkie emocje.

9. Dziecko ma prawo do poufności ze strony pracowników i współpracowników Centrum, chyba, że dana informacja zagraża jego życiu, zdrowiu bądź jego interesom, a dotrzymanie poufności wiąże się ze złamaniem prawa. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić dziecko, należy wyjaśnić mu to najszybciej jak to możliwe.
10. Pracownik oraz współpracownik nie może ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Dotyczy to wizerunku dziecka, informacji o sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
11. Pracownicy i współpracownicy Centrum nie mogą być uczestnikami żadnych nielegalnych działań, w które zaangażowane jest lub może być dziecko (m.in. podawanie dzieciom alkoholu, środków psychoaktywnych). Nie mogą także takich działań biernie akceptować.
12. Pracownicy i współpracownicy Centrum nie mogą:

• utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych,
• znieważać, zawstydzać, obrażać, krzyczeć, szarpać, popychać, zastraszać, grozić, przymuszać lub poniżać dziecko ani w jakikolwiek sposób naruszać integralność fizyczną dziecka,
• dotykać dziecka w sposób nieprzyzwoity, niestosowany, przekraczający granice intymności dziecka,
• narażać dziecka na niebezpieczeństwo fizyczne lub emocjonalne,
• manipulować dzieckiem i wywierać na niego nieodpowiednią presję,
• proponować alkoholu, innych niedozwolonych substancji i wyrobów tytoniowych dziecku oraz używać ich w obecności dziecka,
• używać wulgarnych i niestosownych słów, gestów, żartów, obraźliwych uwag,
• wykorzystywać wobec dziecka relacji władzy,
• nawiązywać jakichkolwiek relacji seksualnych lub romantycznych z dziećmi (wypowiedzi, żarty, gesty, dowcipy, komentarze, propozycje o nieodpowiednym charakterze, udostępnianie pornografii i wszelkich innych treści i działań o charakterze seksualnym bez względu na ich formę).

13. Zabronione jest przyjmowanie pieniędzy oraz wartościowych prezentów od dziecka i jego opiekunów. Pracownik oraz współpracownik nie może nawiązywać relacji opartej na zależności wobec dziecka lub jego opiekuna ani nie może zachowywać się w sposób mogący sugerować innym istnienie takiej zależności i prowadzący do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych.
14. W sytuacji, gdy konieczna będzie bezpośrednia rozmowa z dzieckiem na osobności, należy zostawić uchylone drzwi do pomieszczenia i zadbać, aby być w zasięgu wzroku innych osób. Kontakt z dzieckiem na osobności odbywa się za zgodą opiekuna dziecka. W wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, kiedy nie jest możliwe zastosowanie powyższej zasady, z każdej rozmowy z dzieckiem sam na sam sporządza się notatkę służbową, którą przekazuje się do osoby odpowiedzialnej za standardy ochrony małoletnich.
15. Zabronione jest zapraszanie dziecka do miejsca zamieszkania pracownika bądź współpracownika. Spotykanie się z dzieckiem poza godzinami pracy w związku  z wykonywaniem obowiązków służbowych może odbyć się wyłącznie za wiedzą i zgodą przełożonego oraz opiekunów dziecka i osoby odpowiedzialnej za standardy ochrony małoletnich. Z takiego spotkania sporządza się niezwłocznie notatkę służbową  i przekazuje się niezwłocznie osobie odpowiedzialnej za standardy ochrony małoletnich.
16. Właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich opiekunami są wyłącznie kanały służbowe. Zabronione jest utrzymywanie indywidualnych kontaktów z dziećmi przez prywatne kanały internetowe z wyjątkiem sytuacji zagrożenia dobra dziecka. W przypadku nawiązania takiego kontaktu niezwłocznie należy udzielić pomocy dziecku, niezwłocznie poinformować o takim kontakcie osobę odpowiedzialną za standardy ochrony małoletnich oraz niezwłocznie przekazać notatkę służbową z kontaktu z dzieckiem osobie odpowiedzialnej za standardy ochrony małoletnich.
17. Kontakt z dziećmi za pomocą kanałów internetowych jest możliwy wyłącznie dla celów edukacyjnych bądź organizacyjnych. Kontakt taki nigdy nie może mieć charakteru indywidualnego a wyłącznie charakter grupowy.
18. Kontakt fizyczny z dzieckiem musi być adekwatny do danej sytuacji, potrzeb dziecka, a także odbywać się za zgodą dziecka. Chodzi tu m.in. o pomoc w czynnościach higienicznych, ubieraniu się, wsiadaniu do samochodu, itp.

Rozdział V.

Zasady bezpiecznych relacji pomiędzy dziećmi.

1. Kontakty między dziećmi cechuje wzajemny szacunek, akceptacja różnorodności oraz brak jakiejkolwiek dyskryminacji bez względu na płeć, rasę, język, kolor skóry, religię, specjalne potrzeby, niepełnosprawność, orientacje seksualną, tożsamość płciową, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe lub społeczne, przynależność do mniejszości narodowej, zdolności, status społeczny.
2. Dzieci zachowują się wobec siebie w sposób życzliwy oraz wykazują wzajemnie zrozumienie dla trudności oraz problemów innych dzieci.
3. Dzieci wzajemnie się inspirują, doceniają, wspierają w rozwoju.
4. Dzieci mają prawo do wyrażania własnych poglądów, ocen, opinii z uwzględnieniem szacunku do poglądów, opinii, ocen innych dzieci.
5. Niedozwolone zachowania między dziećmi to w szczególności:

• używanie wulgaryzmów,
• wyrażanie się w sposób agresywny, obraźliwy,
• naruszenie nietykalności cielesnej innego dziecka,
• wyzywanie, ośmieszanie, znieważanie, wzajemnie zawstydzanie, obrażanie, krzyczenie, zastraszanie, poniżanie, przymuszanie,
• wzajemne dotykanie w sposób nieprzyzwoity, niestosowany, przekraczający granice intymności innego dziecka,
• rozwiązywanie konfliktów w sposób siłowy,
• utrwalanie i udostępnianie wizerunku innego dziecka bez jego wiedzy oraz zgody,
• stosowanie wobec innych dzieci różnych form cyberprzemocy,
• niestosowne i obraźliwe wypowiedzi, żarty, gesty, dowcipy, komentarze.

6. Dziecko nie może być uczestnikami żadnych nielegalnych działań (m.in. podawanie dzieciom alkoholu, środków psychoaktywnych). Nie mogą także takich działań biernie akceptować.
7. Wszelkie trudne relacje między dziećmi rozwiązywane są z pomocą osób dorosłych w atmosferze spokoju.
8. Jeżeli dziecko jest osobą pokrzywdzoną, bądź świadkiem niewłaściwych zachowań, niezwłocznie powinno poinformować o tym osobę dorosłą, w szczególności osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń.

Rozdział VI.

Procedury interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka.

Procedura interwencji w przypadku sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka uwzględnia obowiązki określone w przepisach prawnych, m.in. art. 240 Kodeksu karnego.

Zasady ogólne.

1. Pracownicy i współpracownicy Centrum przeciwstawiają się wszelkim formom krzywdzenia dzieci.
2. Podejmując interwencję działają w sposób minimalizujący ryzyko doświadczenia negatywnych konsekwencji przez osobę dokonującą zgłoszenia o podejrzeniu krzywdzenia lub o krzywdzeniu dziecka, w szczególności, gdy zgłoszenia dokonuje pokrzywdzone dziecko.
3. Podejmowana interwencja ma na celu pomóc dziecku i zagwarantować mu bezpieczne warunki życia, rozwoju oraz zatrzymać krzywdzenie dziecka.
4. W przypadku ujawnienia krzywdzenia przez dziecko bądź inna osobę dorosłą należy:

• zapewnić możliwość swobodnej wypowiedzi,
• nie oceniać i nie krytykować,
• zagwarantować bezpieczne warunki rozmowy,
• wyrazić swoją troskę poprzez niepodważanie prawdziwości przekazywanych informacji;
• jednoznacznie negatywnie ocenić każdą formy krzywdzenia dziecka,
• poinformować o sposobie zajęcia się sprawą oraz przekazać dane do osoby, która w Centrum odpowiada za przeprowadzenie interwencji.

5. W przypadku powzięcia przez pracownika lub współpracownika podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka, należy niezwłocznie sporządzić szczegółową notatkę służbową i przekazać ją osobie odpowiedzialnej za przyjmowanie zgłoszeń, która podejmuje dalszy tok interwencji, zgodnie z procedurami opisanymi w dokumencie.
6. W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe) oraz dyrektora Centrum. Dokonuje tego osoba,  która pierwsza powzięła informacje o zagrożeniu, następnie sporządza szczegółową notatkę służbową i przekazuje ją osobie odpowiedzialnej za przyjmowanie zgłoszeń lub dyrektorowi Centrum, którzy podejmują dalszy tok interwencji.
7. W przypadku powzięcia przez pracownika lub współpracownika podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka poza siedzibą Centrum (np. w szkole, przedszkolu, domu rodzinnym) pracownik lub współpracownik, jeżeli nie zagraża to dobru dzieci, niezwłocznie kontaktuje się kierownikiem danego podmiotu informując go o pozyskanych informacjach i podejmuje razem z nim interwencję na rzecz ochrony dziecka. Następnie sporządza szczegółową notatkę służbową i przekazuje ją osobie odpowiedzialnej za przyjmowanie zgłoszeń lub dyrektorowi Centrum, która podejmuje dalszy tok interwencji, zgodnie z procedurami opisanymi w dokumencie.
8. W notatce służbowej powinny być przekazane, w szczególności poniższe informacje:

• imię, nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania dziecka,
• imię, nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania opiekunów dziecka,
• imię, nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania osoby podejrzanej o krzywdzenie dziecka,
• opis form krzywdzenia dziecka,
• wpływ krzywdzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka,
• sposób zachowania się osoby przekazującej informacje oraz osób towarzyszących tej osobie,
• miejsce, data i czas trwania rozmowy/przekazania informacji/powzięcia podejrzenia o krzywdzeniu dziecka.

9. Notatka służbowa powinna być niezwłocznie przekazana do osoby odpowiedzialnej za przyjmowanie zgłoszeń lub dyrektorowi Centrum.
10. W przypadku uzyskania informacji o podejrzenia krzywdzenia lub informacji o krzywdzeniu niezwłocznie zostaje zwołana grupa robocza w skład, której wchodzą:
    • dyrektor Centrum
    • osoba odpowiedzialna za standardy ochrony małoletnich,
    • psycholog,
    • konsultant prawnik/prawnik,
    • pracownik socjalny,
    • osoba odpowiedzialna za udzielanie wsparcia dziecku (wychowawca, pedagog, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej).
11. Do prac grupy roboczej może dołączyć osoba, która osobiście uzyskała informacje o podejrzeniu krzywdzenia lub informację o krzywdzeniu dziecka.
12. Grupa robocza ustala dalszy tok interwencji, zgodnie z procedurami opisanymi w dokumencie.
13. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka bądź zgłoszono podejrzenie krzywdzenia dziecka, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji niezwłocznie przeprowadza rozmowy z osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i niezwłocznie:

• ustala przebieg zdarzenia oraz wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka, co opisuje notatce służbowej,
• organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje  o zdarzeniu, ewentualnej interwencji oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb, upewnia się       czy wolę udziału w spotkaniu wyraża także dziecko i czy udział w spotkaniu nie będzie zagrażać jego dobru, ustalenia ze spotkania są spisywane w notatce służbowej,
• po ustaleniu przebiegu zdarzenia oraz wpływu zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka, niezwłocznie zwołuje grupę roboczą celem ustalenia dalszego toku interwencji, zgodnie z procedurami opisanymi w dokumencie.

14. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do osoby odpowiedzialnej za składanie zawiadomień. Osoba odpowiedzialna za składanie zawiadomień kieruje je do właściwej prokuratury/jednostki policji.
15. Do czasu wyjaśnienia sprawy pracownik bądź współpracownik Centrum podejrzewany o krzywdzenie dziecka zostaje odsunięty od wszelkich form kontaktu z dziećmi.
16. Jeżeli na skutek zagrożenia dobra dziecka, doszło w szczególności do dyskryminacji lub naruszenia godności dziecka, rozwiązuje się stosunek pracy z osobą, która dopuściła się krzywdzenia.
17. Jeżeli osoba dorosła, która dopuściła się krzywdzenia dziecka, nie jest bezpośrednim pracownikiem bądź współpracownikiem Centrum lecz pracownikiem bądź współpracownikiem podmiotu trzeciego - należy zarekomendować zawieszenie współpracy z tą osobą, a w razie potrzeby rozwiązać umowę z organizacją lub instytucją współpracującą z Centrum.
18. Na koniec procedury osoba odpowiedzialna za Standardy Ochrony Małoletnich wypełnia kartę interwencji, stanowiącą załącznik nr 1 i przekazuje ja do zatwierdzenia dyrektorowi Centrum do podpisu. Po zatwierdzeniu karta wpinana jest do akt dziecka.

Rozdział VII.

Postępowanie w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji

o krzywdzeniu dziecka przez inne dziecko.

1. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka bądź zgłoszono podejrzenie krzywdzenia dziecka przebywającego w pieczy zastępczej przez inne dziecko, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji niezwłocznie:

• przeprowadza rozmowy z osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu,
• ustala przebieg zdarzenia oraz wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka i sporządza notatkę służbową,
• organizuje spotkanie z opiekunami dziecka podejrzewanego o krzywdzenie,
• upewnia się czy wolę udziału w spotkaniu wyraża również dziecko podejrzewane o  krzywdzenie oraz dziecko poddawane krzywdzeniu a także czy udział w spotkaniu nie będzie zagrażać dobru dzieci,
• podczas spotkania osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji przekazuje informacje o ewentualnej interwencji oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb; ustalenia oraz przebieg spotkania są spisywane w notatce służbowej.

2. W przypadku, gdy z rozmowy z opiekunami dziecka, które jest sprawcą przemocy wynika, że nie są oni zainteresowani pomocą dziecku, ignorują zdarzenie lub w inny sposób nie wspierają dziecka, które doświadczyło krzywdzenia, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza zawiadomienie do sądu opiekuńczego i przekazuje je do osoby odpowiedzialnej za składanie zawiadomień.
3. Jeżeli zachowanie dziecka podejrzewanego o krzywdzenie nie stanowi czynu karalnego, przestępstwa oraz w przypadku, gdy dziecko ma mniej niż 10 lat - należy opracować plan naprawczy. W sytuacji gdy plan naprawczy nie przynosi oczekiwanego rezultatu lub nie jest możliwy do zrealizowania osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza zawiadomienie do sądu opiekuńczego i przekazuje je do osoby odpowiedzialnej za składanie zawiadomień. Osoba odpowiedzialna za składanie zawiadomień kieruje je do właściwego sądu opiekuńczego.
4. Jeżeli dziecko podejrzewane o krzywdzenie jest w wieku od 10 do 13 lat, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza zawiadomienie do sądu opiekuńczego/jednostki policji o potencjalnej demoralizacji nieletniego i przekazuje je do osoby odpowiedzialnej za składanie zawiadomień. Osoba odpowiedzialna za składanie zawiadomień kieruje je do właściwego sądu opiekuńczego/jednostki policji.
5. Jeżeli dziecko podejrzewane o krzywdzenie jest w wieku od 13 do 17 lat, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza zawiadomienie do sądu opiekuńczego/jednostki policji i przekazuje je do osoby odpowiedzialnej za składanie zawiadomień. Osoba odpowiedzialna za składanie zawiadomień kieruje je do właściwego sądu opiekuńczego/jednostki policji.
6. Jeżeli dziecko podejrzewane o krzywdzenie jest w wieku powyżej lat 17, a jego zachowanie stanowi przestępstwo, osoba odpowiedzialna za prowadzenie interwencji sporządza zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do właściwej prokuratury/jednostki policji i przekazuje je do osoby odpowiedzialnej za składanie zawiadomień. Osoba odpowiedzialna za składanie zawiadomień kieruje je do właściwej prokuratury/jednostki policji.
7. Dziecko, które doświadczyło krzywdzenia nie może być samotne; powinno otrzymać pomoc i wsparcie oraz troskę ze strony osób dorosłych, w tym pracowników i współpracowników Centrum.
8. Dziecku krzywdzonemu należy okazać życzliwość, empatię, autentyczne zainteresowanie.

Rozdział VIII.

Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci.

1. W działaniach pracowników i współpracowników Centrum należy kierować się odpowiedzialnością i rozwagą wobec utrwalania, przetwarzania, używania i publikowania wizerunków dzieci.
2. Dzieci mają prawo zdecydować, czy ich wizerunek zostanie zarejestrowany i w jaki sposób zostanie przez nas użyty.
3. Zgoda rodziców/opiekunów prawnych na wykorzystanie wizerunku ich dziecka jest obligatoryjna, a rodzice/opiekunowie prawni dzieci muszą zostać poinformowani o sposobie wykorzystania zdjęć/nagrań i ryzyku wiążącym się z publikacją wizerunku.
4. Należy unikać podpisywania zdjęć/nagrań informacjami identyfikującymi dziecko z imienia  i nazwiska. Jeśli konieczne jest podpisanie dziecka używamy tylko imienia.
5. Nie wolno ujawniać jakichkolwiek informacji wrażliwych o dziecku dotyczących m.in. stanu zdrowia, sytuacji materialnej, sytuacji prawnej i powiązanych z wizerunkiem dziecka.
6. Wszystkie dzieci znajdujące się na zdjęciu/nagraniu muszą być ubrane, a sytuacja zdjęcia/nagrania nie może być dla dziecka poniżająca, ośmieszająca ani nie może ukazywać go w negatywnym kontekście.
7. Zdjęcia/nagrania dzieci powinny się koncentrować na czynnościach wykonywanych przez dzieci i w miarę możliwości przedstawiać dzieci w grupie, a nie pojedyncze osoby.
8. Należy zrezygnować z publikacji zdjęć dzieci, nad którymi nie sprawujemy już opieki, jeśli one lub ich rodzice/opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na wykorzystanie zdjęć po odejściu z instytucji.
9. Przyjmowana jest zasada, że wszystkie podejrzenia i problemy dotyczące niewłaściwego rozpowszechniania wizerunków dzieci należy rejestrować i zgłaszać dyrekcji, podobnie jak inne niepokojące sygnały dotyczące zagrożenia bezpieczeństwa dzieci.
10. Jeśli rejestracja wydarzenia zostanie zlecona osobie zewnętrznej (wynajętemu fotografowi lub kamerzyście) należy:

• zobowiązać osobę/firmę rejestrującą wydarzenie do przestrzegania niniejszych wytycznych,
• zobowiązanie osoby/firmy rejestrującej wydarzenie do noszenia identyfikatora w czasie trwania wydarzenia,
• niedopuszczalne jest aby osoba/firma rejestrująca przebywała z dziećmi bez nadzoru pracownika Centrum,
• należy poinformować rodziców/opiekunów prawnych oraz dzieci, że osoba/firma rejestrująca wydarzenie będzie obecna podczas wydarzenia i upewnić się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci.

Rejestrowanie wizerunków dzieci do prywatnego użytku.

W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub uczestnicy wydarzeń i uroczystości mających miejsce w Centrum rejestrują wizerunki dzieci do prywatnego użytku, informujemy na początku każdego z tych wydarzeń o tym, że:

• wykorzystanie, przetwarzanie i publikowanie zdjęć/nagrań zawierających wizerunki dzieci i osób dorosłych wymaga udzielenia zgody przez te osoby,  w przypadku dzieci – przez ich rodziców/opiekunów prawnych,
• zdjęcia lub nagrania zawierające wizerunki dzieci nie powinny być udostępniane w mediach społecznościowych ani na serwisach otwartych, chyba że rodzice lub opiekunowie prawni tych dzieci wyrażą na to zgodę,
• przed publikacją zdjęcia/nagrania online zawsze warto sprawdzić ustawienia prywatności, aby upewnić się, kto będzie mógł uzyskać dostęp do wizerunku dziecka.

Rejestrowanie wizerunku dzieci przez osoby trzecie i media.

1. Jeśli przedstawiciele mediów lub dowolna inna osoba będą chcieli zarejestrować organizowane przez Centrum wydarzenie i opublikować zebrany materiał, muszą zgłosić taką prośbę wcześniej i uzyskać zgodę dyrektora Centrum. W takiej sytuacji upewniamy się, że rodzice/opiekunowie prawni udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci. Oczekujemy informacji o:

• imieniu, nazwisku i adresie osoby lub redakcji występującej o zgodę,
• uzasadnieniu potrzeby rejestrowania wydarzenia oraz informacji, w jaki sposób i w jakim kontekście zostanie wykorzystany zebrany materiał,
• podpisanej deklaracji o zgodności podanych informacji ze stanem faktycznym.

2. Personelowi Centrum nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów i osobom nieupoważnionym utrwalania wizerunku dziecka na terenie instytucji bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna prawnego dziecka oraz bez zgody dyrekcji.
3. Personel instytucji nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi, nie przekazuje mediom kontaktu do rodziców/opiekunów prawnych dzieci i nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego rodzica/opiekuna prawnego; zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik jest przekonany, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
4. W celu realizacji materiału medialnego dyrekcja może podjąć decyzję o udostępnieniu wybranych pomieszczeń instytucji dla potrzeb nagrania. Dyrekcja podejmując taką decyzję poleca przygotowanie pomieszczenia w taki sposób, aby uniemożliwić rejestrowanie przebywających na terenie instytucji dzieci.

Zasady w przypadku niewyrażenia zgody na rejestrowanie wizerunku dziecka.

Jeśli dzieci, rodzice lub opiekunowie prawni nie wyrazili zgody na utrwalenie wizerunku dziecka, należy bezwzględnie respektować ich decyzję.

Z wyprzedzeniem ustalimy z rodzicami/opiekunami prawnymi i dziećmi, w jaki sposób osoba rejestrująca wydarzenie będzie mogła zidentyfikować dziecko,aby nie utrwalać jego wizerunku na zdjęciach indywidualnych i grupowych.

Rozwiązanie, jakie przyjmiemy, nie będzie wykluczające dla dziecka, którego wizerunek nie powinien być rejestrowany.

Przechowywanie zdjęć i nagrań.

1. Nośniki analogowe zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w zamkniętej na klucz szafce, a nośniki elektroniczne zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w folderze chronionym z dostępem ograniczonym do osób uprawnionych  przez instytucję.
2. Nośniki będą przechowywane przez okres wymagany przepisami prawa  o archiwizacji i/lub okres ustalony przez placówkę w polityce ochrony danych osobowych.
3. Nie przechowujemy materiałów elektronicznych zawierających wizerunki dzieci na nośnikach nieszyfrowanych ani mobilnych, takich jak telefony komórkowe i urządzenia z pamięcią przenośną (np. pendrive).
4. Pracownicy Centrum nie mogą używać osobistych urządzeń rejestrujących,  np. telefonów komórkowych, kamer, w celu rejestrowania wizerunków dzieci.
5. Jedynym sprzętem, używanym do rejestracji jest sprzęt należący do instytucji.

Rozdział IX.

Zasady dostępu dzieci do internetu w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

1. Placówka, zapewniając dzieciom dostęp do internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.
2. Na terenie placówki dostęp dziecka do internetu możliwy jest:

• pod nadzorem pracownika placówki,
• bez nadzoru pracownika placówki (swobodny dostęp) na urządzeniach udostępnionych przez placówkę lub będących osobistą własnością wychowanków placówki,
• za pomocą sieci wifi placówki, po podaniu hasła.

3. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika placówki, pracownik placówki ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z internetu.
4. Pracownik placówki czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z internetu przez dzieci na urządzeniach, o których mowa w pkt. 2 lit. b.
5. W miarę możliwości osoba odpowiedzialna za internet przeprowadza z dziećmi cykliczne szkolenia dotyczące bezpiecznego korzystania z internetu.
6. Placówka zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu, przy udostępnianych wychowankom placówki urządzeniach, do których możliwy jest dostęp swobodny.
7. Osoba odpowiedzialna za internet zapewnia, aby sieć internetowa organizacji placówki była zabezpieczona przed niebezpiecznymi treściami, instalując i aktualizując odpowiednie, nowoczesne oprogramowanie.
8. Wymienione w pkt. 1 niniejszego paragrafu oprogramowanie jest aktualizowane przez wyznaczonego pracownika w miarę potrzeb, przynajmniej raz w miesiącu.
9. Wyznaczony pracownik przynajmniej raz w miesiącu sprawdza czy na urządzeniach ze swobodnym dostępem, podłączonych do internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik stara się ustalić, kto korzystał z urządzenia w czasie ich wprowadzenia.
10. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik przekazuje kierownictwu placówki, które aranżuje dla dziecka rozmowę z wychowawcą/psychologiem/pedagogiem (do wyboru).
11. Wychowawca/pedagog/psycholog przeprowadza z dzieckiem, o którym mowa w punktach poprzedzających rozmowę na temat bezpieczeństwa w internecie.
12. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy wychowawca/pedagog/psycholog uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w Rozdziale VI niniejszego dokumentu.

Rozdział X.

Monitoring stosowania Standardów Ochrony Małoletnich.

1. Dyrektor Centrum wyznacza, jako osobę/osoby odpowiedzialną za Monitoring stosowania Standardów. Osoby te są odpowiedzialne  za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały ich naruszenia, prowadzenie rejestru zgłoszeń oraz za proponowanie zmian w dokumencie.
2. Osoba, o której mowa w pkt. 1, przeprowadza wśród pracowników placówki raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów. Wzór ankiety stanowi Załącznik nr 2 do niniejszego dokumentu.
3. W ankiecie pracownicy placówki mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać ich naruszenie w jednostce.
4. Osoba, o której mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników placówki ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi Centrum.
5. Dyrektor Centrum wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza nowe brzmienie dokumentu.

Rozdział XI.

1. Dokument Standardy Ochrony Małoletnich wchodzi w życie z dniem jego ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników placówki, dzieci i ich opiekunów, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla pracowników lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną oraz poprzez zamieszczenie na stronie internetowej i wywieszenie w widocznym miejscu w siedzibie, również w wersji skróconej, przeznaczonej dla dzieci.

Załącznik nr 1.

Załącznik nr 1.

KARTA INTERWENCJI

Załącznik nr 2.

MONITORING STANDARDÓW – ANKIETA